Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, tam iki tarafa borç yükleyen ve bir taşınmazın satım sözleşmesinin yapılmasını ileride isteme hakkı veren ön sözleşmedir. Taraflar düzenledikleri ön sözleşme ile ana sözleşmenin akdedilmesini hüküm altına almak istemektedir. Ön sözleşmenin akdedilmesi ile taraflardan biri yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde diğer tarafın ifayı talep hakkı doğacaktır.

•Taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli olması, resmi şekilde düzenlenmiş bulunmalarına bağlıdır(TMK 706). Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi geçerlilik koşulu “noterde düzenleme şeklinde yapılması gerekmekte olup noterde onaylama şeklinde yapılması halinde geçersiz olacaktır. Ayrıca Doktrin ve uygulamada taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin tapuda da düzenlenebileceği de belirtilmektedir. Tapu sicil memurları ana sözleşmeyi düzenlemeye yetkili oldukları için taşınmaz satış vaadi sözleşmesini de düzenleyebilmektedir.

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri şarta bağlanabilir ve cezai şart konabilir.

•Taşınmaz satış sözleşmeleri tapuya şerh verilebilen haklardandır.

•Taşınmaz satış sözleşmesi ilgilisine kişisel hak sağlar. Taraflardan herhangi birisi taşınmaz satış vaadi sözleşmesini tapu kütüğüne şerh edilmesini isteyebilir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi tapu kütüğüne şerh edilirse taşınmazın kendisine satılacağı taahhüt edilen taraf 3. Kişilere karşı hak iddiasında bulunabilir. Şerhten itibaren beş yıl içinde satış yapılmaz veya irtifak hakkı tesis ve tapuya tescil edilmezse işbu şerh tapu sicil müdürü veya tapu sicil görevlileri tarafından re'sen terkin olunur(Tapu Kanunu 26/8).Tapuya şerh edilen satış vaadi sözleşmesi on sene süre ile hüküm ve sonuç doğurmaya devam edecektir. 

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi kanunda belirtilmiş olan şekil şartlarına uygun şekilde düzenlenmiş olması gerekmektedir. Noterlik Kanununa bakıldığında taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin geçerlilik kazanabilmesi için noterde düzenlenmesi gerekir. 

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmesindeki taşınmazın belirli veya belirlenebilir şekilde olması gerekmektedir. Yine aynı şekilde taşınmaz satış sözleşmesindeki satış bedelinin sözleşmede belirlenmiş olması gerekir.

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapabilmek için vaad borçlusunun mülkiyet sahibi olması gerekmemektedir. Çünkü satış vaadi sözleşmesinde vaad borçlusu sadece ileride taşınmaz satım sözleşmesini yapmayı taahhüt eder. 

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, taraf iradeleriyle karşılıklı olarak sona erdirileceği gibi sözleşmenin ifa edilmesi, sözleşmede belirlenen edimin ifasının zamanaşımına uğraması, sözleşmenin feshedilmesi gibi nedenlerle de sona erdirilebilir.

•Taşınmaz satış vaadi sözleşmesinde TBK 146 hükümleri gereği zamanaşımı 10 yıldır.

Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi hazırlama ve takip eden aşamalar için bu konuda uzman bir avukata danışmakta fayda olacaktır.

Yeşim Ezgi Türkmen