Resmi Belgede Sahtecilik Suçu 5237 Sayılı TCK’nın Kamu Güvenine Karşı Suçlar başlığı altında 204-206. maddeleri arasında düzenlenmektedir. Ayrıca  210. maddesinde Resmi belge Hükmünde Belgeler, 211. maddesinde Daha Az Cezayı Gerektiren Hal ve 212. Maddesinde İçtima düzenlenmiştir.

TCK m. 204 Resmi Belgede Sahtecilik

•Resmi belgede sahtecilik suçu, resmi bir belgenin sahte olarak düzenlenmesi, başkalarını aldatacak şekilde değiştirilmesi veya kullanılması şeklindeki suçun basit haliyle işlenirse sanığa verilecek ceza 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır (TCK md. 204/1). Bu suçun işlenebilmesi için resmi bir belgenin bulunması gereklidir. 204/1 fıkrasına göre Resmi Belgede Sahtecilik Suçunun faili herkes olabilir. Açılacak ceza davalarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Resmi belgede sahtecilik suçundan soruşturma ve kovuşturma re'sen yapılmakta olup şikayet şartı aranmamaktadır.

•Resmi Belge kamu görevlisi tarafından görevi dolayısıyla düzenlenen belgeyi ifade etmektedir. Kamu görevlisinin düzenlediği belgeyle görevi arasında bir illiyet bağı olması gerekmektedir. Yazının belge olarak kabul edilebilmesi için yazılı olması, hukuki olarak bir hüküm ifade etmesi, düzenleyicisinin belirlenebilir olması gerekmektedir. Resmi belgede sahtecilik suçunun oluşabilmesi için aldatıcı vasfa sahip olması gerekmektedir.

•Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.(TCK 204/2). 204/2 fıkrasına göre Resmi Belgede Sahtecilik Suçunun faili kamu görevlisidir. Bu fıkra kapsamında açılacak ceza davalarında ise görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir. Görüldüğü üzere resmi belgede sahtecilik suçunu kamu görevlisinin işlemesi daha ağır cezayı gerektirmiştir.

•Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır(TCK 204/3).

•Gerçek bir resmi belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun kamu görevlisi tarafından işlenmesi halinde, kanun cezada yarı oranında artırıma gidileceğini belirtmiştir.

•Bir resmi belgeyi düzenlemek yetkisine sahip olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır(TCK 206).

•Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olması halinde, resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır.(TCK 210/1)

•Gerçeğe aykırı belge düzenleyen tabip, diş tabibi, eczacı, ebe, hemşire veya diğer sağlık mesleği mensubu, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Düzenlenen belgenin kişiye haksız bir menfaat sağlaması ya da kamunun veya kişilerin zararına bir sonuç doğurucu nitelik taşıması halinde, resmi belgede sahtecilik hükümlerine göre cezaya hükmolunur.(TCK 210/2)

•Ayrıca bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla belgede sahtecilik suçunun işlenmesi halinde, kanun verilen cezada yarı oranında indirime gidileceğini belirtmiştir.

•Sahte resmi veya özel belgenin bir başka suçun işlenmesi sırasında kullanılması halinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya hükmolunur(TCK 212).Uygulamada çoğunlukla resmi belgede sahtecilik suçu dolandırıcılık suçunun(nitelikli) bağlantılı olarak işlenmektedir.  Bu durumda, fiil tek olsa bile, fail hem resmi evrakta sahtecilik suçu ile hem de dolandırıcılık suçunun nitelikli hali ile cezalandırılmalıdır.

Kullanılan belgenin resmi belge olup olmadığı, bahsi geçen suça vücut verip vermediği hususu bir arada değerlendirilerek, alanında uzman uzman hukukçudan destek alınarak bu sürecin geçirilmesinde fayda olacaktır.

Yeşim Ezgi Türkmen