Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla Takip İcra İflas Kanunu madde 167-170 arasında düzenleme alanı bulmaktadır.

Alacaklı bakımından normal ilamsız icra yoluna başvuru yapılmasından farkı ise bu takip yolunda alacağın mutlaka bir kambiyo senedine (bono, poliçe, çek)dayanması gerekmektedir. Elinde bu senetler olsa dahi alacaklı, genel haciz yoluyla da takip yapabilmektedir. Ancak ödeme emrinin gönderilmesi süreci daha kısa tutulduğundan ve bu takip yolunda itirazın iptali, itirazın kaldırması gibi süreci uzatan kurumlar da uygulanamadığından birçok avantajı içinde barındırmaktadır.

•Kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip tercih edilirse; takip başlatılırken senedin aslının sunulması gerekmektedir. Bunun tek istisnası ise bankaya arz edilmiş çektir. Bu durumda çekin onaylı bir fotokopisi ile de takip başlatılabilir.

•Eğer takip elektronik ortamda başlatılırsa kambiyo senedinin aslı en geç 3 gün içinde icra dairesine ibraz edilmelidir.

•İcra memuru senedin kambiyo vasfında olup olmadığını ve vadesinin gelip gelmediğinin incelemekle yükümlüdür ve şartlar sağlanıyorsa derhal ödeme emrini gönderir. (İİK. M.168) Bu hususların incelenmemesi şikâyet sebebi olacaktır.

•Gönderilen ödeme emrinde borçluya ödeme yapması için verilen süre 10 gün iken; itiraz yapmak istemesi halinde verilen süre 5 gündür.

•İtiraz borca ya da imzaya yapılabileceğinden; imzaya dair bir itiraz varsa bu ayrıca ve açıkça belirtilmelidir, aksi bir durum hak kaybına yol açacaktır. Aynı şekilde borca yapılan itiraz da kısmi olacak ise bu durumun belirtilmesi gerekmektedir.

•Bu takip yolunda itirazlar genel haciz yoluyla takipten farklı olarak icra mahkemesine yapılmaktadır. İcra mahkemesine yapılan bu itiraz takibi kendiliğinden durdurmaz. Ancak İİK m.169-a/2 gereği İcra mahkemesi hâkimi, borçlunun itiraz dilekçesine ekli olarak ibraz ettiği belgelerden borcun itfa veya imhal edildiği veya senedin metninden zamanaşımına uğradığı veya borçlunun borçlu olmadığı yahut icra dairesinin yetkili olmadığı kanaatine varırsa, daha evvel itirazın esası hakkındaki kararına kadar icra takibinin muvakkaten durdurulmasına karar verebilir. (Takdiri ve geçici bir durum söz konusudur.)

•Kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte miktar ne olursa olsun mutlaka harç ödenmektedir.

Nitelik ve avantajlı durumu itibariyle Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla Takip konusunda alacaklıların haklarının net bir şekilde farkında olması ve  bu konuda alanında uzman bir hukukçudan destek almaları gerekmektedir. 

Av. Fırat Fesih KAYA