İLAMLI İCRA
İlamlı icrada alacaklı icra yoluna başvurmadan önce mahkemede dava açarak bir ilam elde eder ve bu ilama dayalı olarak takip başlatabilir.
Aşağıda yer alan konularda alacaklı ilamlı icra takibi yapabilmektedir;
•Para ve teminat alacakları, Taşınır teslimi, Taşınmaz tahliye ve teslimi, İrtifak haklarının yerine getirilmesi, Çocuk teslimi ve çocukla kişisel ilişki kurulması, Bir işin yapılması veya yapılmaması.
İlamlı icra takibinde de süreç takip talebi ile başlamaktadır. İlamlı icrada ödeme emri değil doğrudan icra emri gönderilmektedir. Burada mahkeme kararı ile borçlunun durumu sabit olduğu için itiraz yolu bulunmamaktadır.
İlamsız icra her ne kadar para veya teminat alacağı için söz konusu olsa da ve ilamlı icra da bunu kapsasa da Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulunun 2017/2 Esas, 2017/3 Karar sayılı ve 26/05/2017 tarihli kararında ilama dayalı alacakların ilamsız icra takibine konulamayacağı içtihada bağlanmıştır.
İLAM VE İLAM NİTELİĞİNDE BELGELER
İLAMLAR:
Hukuk Mahkemelerinde, eda hükmü içeren ilamlar, Ceza mahkemesi ilamlarının yargılama giderlerine ilişkin hüküm fıkrası, İdari yargıda tam yargı davası sonucunda verilen ilamlar, Sayıştay ilamları, Hakem Kararları, Usulüne uygun tenfiz kararı verilmiş olan yabancı mahkeme ilamları ve yabancı hakem kararları
İLAM NİTELİĞİNDE BELGELER:
•Mahkeme huzurunda yapılan sulh ve kabuller, Kayıtsız şartsız para borcu ikrarını içeren düzenleme biçimindeki noter senetleri, İstinaf ve Temyiz Kefaletnameleri, İcra dairesindeki kefaletler, Tarım Kredi Kooperatiflerinin Kredi ile ilgili alacak senetleri, Baroların para cezası veya giderlerin ödenmesine ilişkin kararları, Tüketici Hakem Heyeti Kararları, Avukatlık Kanunu madde 35’e göre hazırlanan uzlaşma tutanakları, Arabuluculuk faaliyeti sonucunda tarafların anlaşma belgesi.
•İpotek akit tablosu kayıtsız şartsız bir para borcu ikrarını içeriyorsa özel bir ilam niteliğinde olup ilamlı icra takibi yapılabilmektedir.
•İlamlı icrada ilama dayalı takipte ilamlar için zamanaşımı kural olarak 10 yıldır. Bu süre takipte kural olarak son işlem tarihi üzerinden hesaplanır.
•Taşınmaz üzerinde mülkiyet hakkı ya da diğer ayni haklar (tescil, ortaklığın giderilmesi) söz konusu olduğunda ya da aile hukuku veya kişiler hukukuna ilişkin ilamlar zamanaşımına uğramazlar.
Kesinleşmeden İcra Edilemeyecek Olan İlamlar:
•Taşınmaz ve taşınmaz aynına ilişkin hükümler
•Aile ve kişiler hukukuna ilişkin hükümler
•Sayıştay'ın tazmin içeren hükümleri
•Ceza mahkemesi ilamlarının yargılama giderlerine ilişkin hüküm fıkrası
•Yabancı mahkeme kararlarının tenfizi hakkındaki kararlar
İlamlı icra takibi başlatılması:
•İlam ya da ilam niteliğindeki belge takip talebi ile birlikte icra dairesine verilerek takip başlatılması istenir. İcra dairesi belgenin ilam ya da ilam niteliğinde olup olmadığını kendiliğinden incelemekle ile yükümlüdür. Beleler ilamlı icraya elverişli ise takip talebine uygun olarak icra müdürlüğünce icra emri hazırlanır ve borçluya gönderilir.
•İlamlı icra yoluyla takipte itiraz söz konusu değildir (Eğer şartları sağlanıyor ise icranın geri bırakılması yoluna gidilebilir.); borçlunun 7 gün içinde borcu ödemesi ya da mal beyanında bulunması gerekir.
İcra takipleri gerek süreleri gerekse işletilecek prosedür açısından hem alacaklı hem de borçlu için çok önemli bir süreçtir. Bu süreç içerisinde herhangi bir hak kaybı yaşamamak adına bu alanda uzman bir avukata başvuruda bulunmakta fayda olacaktır.
Av. Fırat Fesih KAYA