Elektrik Piyasası Kurumunun, 6446 sayılı Enerji Piyasası Kanuna göre uygulayabileceği yaptırımlar kanunun 16. Maddesinde düzenlenmiştir.

EPDK’nın uygulayacağı yaptırımlar idari para cezası ve lisans iptali olarak düzenlenmiştir.

EPDK tarafından uygulanabilecek İdari para cezaları şu hallerde söz konusu olur: 

•EPDK tarafından istenen bilgi ya da belgelerin yanlış ya da eksik olarak verilmesi veya hiç bilgi verilmemesi ya da yerinde inceleme imkânının verilmemesi hâllerinde, bilgilerin doğru olarak verilmesi veya inceleme imkânının sağlanması için tarafa 15 günlük süre verilir. Bu süre, yapılacak yazılı ihtar ile verilir. Yapılan yazılı ihtara rağmen aykırı fiillerini devam ettirenlere, beş yüz bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

•EPDK kararlarına ve talimatlara aykırı hareket edilmesi hali ise başka bir yaptırım nedeni olarak karşımıza çıkar. Aykırılığın niteliğine göre verilecek süre 30 güne kadar çıkmaktadır. Verilen süre içinde aykırılığın giderilmesi tarafa yazılı olarak ihtar edilir.  Aykırı hareketlerin devam ettirilmesi halinde beş yüz bin Türk Lirası idari para cezası verilir. 

•Elektrik Piyasası Kanunu veya lisans hükümlerine aykırılık yapılmış ve bu aykırılığın niteliği düzeltilebilecek şekilde değilse tarafa süre verilmesi ve ihtar yapılması söz konusu olmaz, doğrudan beş yüz bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

•Lisans hakkına sahip olanların, lisans süresi boyunca iştirak ilişkisi yasağına aykırı davranışta bulunulması hâlinde, otuz gün içinde iştirak ilişkisinin düzeltilmesi yazılı olarak ihtar edilir. Yapılan ihtara rağmen aykırı durumlarını devam ettirenlere dokuz yüz bin Türk Lirası idari para cezası verilir. 

•Lisans kapsamı dışında piyasada faaliyet gösterilmesi hali ise bir diğer idari para cezasını gerektiren haldir. Bu durumlarda tarafa on beş günlük bir süre içinde kapsam dışı faaliyetin veya aleyhte faaliyetin durdurulması yazılı olarak ihtar edilir. Yapılan ihtara rağmen aykırı durumlarını devam ettirenlere bir milyon Türk Lirası idari para cezası verilir. 

•Lisans başvurusunda aranan şartlara ilişkin belgelerin gerçek dışı olması, bilgilerin yanıltıcı olması durumlarında ya da lisans alındıktan sonra lisansı etkileyecek şartlardaki değişmelerin kurula bildirilmemesi halinde sekiz yüz bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

EPDK verilecek para cezalarını gerektiren fiillerde fiilin niteliğine göre ihtara ilişkin süreyi farklı olarak uygulayabilir

Verilen para cezaları sonrasında fiillerin tekrarlanması halinde tekrar edecek olan para cezası her defasında bir öncekinin iki katı artırılarak uygulanacaktır. 

İdari para cezalarının verildiği tarihten itibaren iki yıl içinde idari para cezası verilmesini gerektiren aynı fiil işlenmediği takdirde önceki cezalar tekrardan esas alınmaz. 

Lisans İptali Yaptırımı Uygulanan Haller:

•Lisans başvurusuna ilişkin yukarıda belirtmiş olan belge ve bilgi yanlışlığında, anılan gerçek dışı belge veya yanıltıcı bilgi veya lisans şartlarındaki değişikliğin düzeltilmesinin mümkün olmaması veya otuz gün içinde düzeltilmesi için yapılacak yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını devam ettirenlerin lisansı iptal edilir. 

•Lisans verilmesine esas olan şartların lisansın yürürlüğü sırasında ortadan kalktığının veya bu şartların baştan mevcut olmadığının saptanması hâlinde lisans iptal edilir. 

•Elektrik piyasası kanununa göre yapılan talep ve işlemlerde kanuna karşı hile veya gerçek dışı beyanda bulunulduğunun tespiti hâlinde lisans iptal edilmektedir.

•İdari para cezası gerektiren fiilin iki yıl içinde tekrar işlenmesi hâlinde artırılarak uygulanacak para cezası cezaya muhatap tüzel kişinin bir önceki mali yılına ilişkin bilançosundaki gayrisafi gelirinin yüzde onunu aşamamaktadır, cezaların bu düzeye ulaşması hâlinde Kurul, lisansı iptal edebilir. 

EPDK Kararlarına Karşı Başvuru Yolları

•EPDK kararlarına karşı açılacak iptal davaları Danıştay’ın ilk derece mahkemesi sıfatı ile baktığı davalar arasında iken 6352 sayılı kanunla yapılan değişiklikle birlikte bu kapsamdan çıkarılmıştır. Kurulun kararlarına karşı idare hukukunda yetki kuralları esas alınarak belirlenecek olan yetkili idare mahkemesinde iptal davası açılabilecektir.

•Kurul kararlarına karşı açılan her türlü dava öncelikli işlerden sayılacaktır. 

•Dava Açma Süresi: İdari Para cezasına ilişkin kararın yazılı olarak tebliğini izleyen günden itibaren başlamak üzere 60 gündür.

•Dava Açabilecek Kimseler: İdari ara cezası kendisine tebliğ edilen ilgililer (lisans sahipleri-Dağıtıcılar, Akaryakıt Bayileri, vs.)

EPDK tarafından uygulanacak yaptırımlar kanunda belirtilen şartları oluşması gerekmektedir. Bu şartların oluşup oluşmadığı ve yaptırımlara karşı başvurulacak hukuki yollar hakkında enerji hukuku alanında uzman bir avukattan yardım alınmasında fayda olacaktır.

Av. Fırat Fesih KAYA