Destekten yoksun kalma tazminatı ölen kişinin hayatında maddi ve manevi destek olduğu kişilere öldüğü için destek olamaması halinde destekten yoksun olan kişilere verilen tazminata denir.

Destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilmek için ölen kişiden destek aldığını ispatlaması gerekir. Ölen kişiden desteğini alan kişi ispatlama koşuluyla herkes bu tazminatı isteyebilir. Fakat uygulamada ve Yargıtay kararlarında ölen kişinin eşi, annesi, babası, çocukları destek ilişkisini ispatlamadan bu tazminatı alabilir.

Destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilmek için kişinin ölmüş olması gerekir. Aynı zamanda bir zararın meydana gelmiş olması ve zarar ile fiil arasında nedensellik bağını bulunması gerekir. Ölen kişinin bakım gücüne sahip olması ve tazminat isteyen kişinin de bu bakıma muhtaç bir kimse olması gerekir. Ölen kişinin yardımının düzenli ve sürekli bir şekilde olması gerekir. Yani tek seferlik yardımlar bakımından destekten yoksun kalma tazminatı istenmesi mümkün değildir.

Destekten yoksun kalma tazminatı nasıl hesaplanır diye bakacak olursak ölen kişinin ekonomik imkanları ölmeseydi elde edeceği gelir göz önüne alınarak hesaplanır.

Destekten yoksun kalma tazminat davası genel kurallar davalı kişinin yerleşim yerinde açılabilir. Davacı zararın ortaya çıktığı yerde, zarar görenin yerleşim yerinde veya haksız fiilin yani olayın meydana geldiği yerde de bu davayı açabilir. Kurum, şirket, vakıf veya dernek gibi tüzel kişiliğe sahipse dava şirket merkezinde veya olay bir şubenin yetki alanı içerisinde olmuş ise şubenin bulunduğu yerde açılabilir.

Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve herhâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır (TBK 72). Örneğin, trafik kazası nedeniyle ölüm halinde, ölene zarar veren eylem nedeniyle yıllarca tedavi gördükten sonra olay nedeniyle vefat etmesi mümkündür. Bu olayda zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi ölüm tarihidir.

Destekten yoksun kalma tazminatı kapsamına bakıldığında destekten yoksun kalma tazminatı manevi tazminatla birlikte istenebilir. 

Destekten yoksun kalma tazminatı, bir maddi tazminat türüdür. Destekten yoksun kalma tazminatı davasında zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hakim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler (BK m.50). Zarar görenin kusurlu davranışı ile zararın ortaya çıkmasına veya artmasına sebebiyet vermesi halinde maddi tazminat miktarının indirilmesi gerekir.

Ölüm hâlinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:

Cenaze giderleri, Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar (TBK 53). Ölenin desteğinden yoksun kalan kişiler, ölenin tüm çalışma hayatı süresi boyunca kendilerine sağlayacağı destekten mahrum kalmaları nedeniyle oluşan her türlü maddi zararlarının tazmin edilmesini isteyebilirler.

Yukarıda da açıklamış olduğumuz üzere destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilmenin belirli şartları vardır ve belli kimseler tarafından talep edilebilmektedir. Tazminat isteme hakkında bir kayıp oluşmaması adına bu konuda alanında uzman bir avukata danışmakta fayda olacaktır.

Yeşim Ezgi TÜRKMEN