CEZA HUKUKUNDA CEZANIN ERTELENMESİ
Cezanın ertelenmesi 5237 sayılı TCK madde 51 de düzenlenmektedir.
•Erteleme sadece hapis cezalarında söz konusu olmaktadır. Kanun koyucu ertelemeye konu olan hapis cezaları için bir süre sınırı öngörmüştür ve 2 yıl ya da daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezasının ertelenebileceğini düzenlemiştir. Ancak bu sürenin üst sınırı, bazı yaş kategorileri için ayrıca düzenlenmiştir. Fiili işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış ya da 65 yaşını doldurmuş kimseler için üst sınır 3 yıldır.
Bir kimse hakkında erteleme kararı verilebilmesi için;
Daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı 3 aydan fazla hapis cezası almamış olmalıdır. Taksirle işlenen suçlarda süre sınırına bakılmaksızın cezanın ertelenmesi yoluna gidilebilecektir.
Mahkemede kişin pişman olduğu ve bir daha suç işlemeyeceği yönünde bir kanaatin oluşması gerekmektedir.
Bu şartlar oluştuğunda mahkeme tarafından cezanın ertelenmesine karar verilirken, sanık tarafından ertelemenin talep edilmesi aranmaz.
Cezanın ertelenmesi, koşula da bağlanabilmektedir. Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi şeklinde şarta bağlanabilir. Bu durumda cezanın, koşul gerçekleşinceye kadar infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir. Koşulun yerine getirilmesi halinde, infaz hâkimi kararıyla hükümlü, infaz kurumundan derhal salıverilir.
Ceza ertelenmesi hali kişi için 1 ile 3 yıl arasında bir denetim süresi belirlenmektedir. Bu süre içinde mahkemece şunlara karar verilebilir;
Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eğitim programına devam etmesine,
Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına,
On sekiz yaşından küçük olan hükümlülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkânı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmesi.
Mahkeme, denetim süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kişiyi görevlendirebilir.
Mahkeme, hükümlünün kişiliğini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresinin herhangi bir yükümlülük belirlemeden veya uzman kişi görevlendirmeden geçirilmesine de karar verebilir.
Hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde; ertelenen cezanın kısmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine infaz hâkimliğince karar verilir.
Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır. Ertelenmiş olan ceza kişinin adli sicil kaydına işlenir.
Ertelemenin hangi suçlar açısından mümkün olabileceği, erteleme ile getirilebilecek yükümlülükler ve diğer konularda, ceza hukuku alanında uzman bir avukattan destek alınmasında fayda olacaktır.
Av. Fırat Fesih KAYA