Cari Hesap Sözleşmesi 6102 Sayılı TTK’nın Cari Hesap Sözleşmesi başlığı altında 87-101 maddeleri arasında düzenlenmektedir. 

•İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme cari hesap sözleşmesidir. Bu sözleşme yazılı yapılmadıkça geçerli olmaz.(TTK 87)

•Kanun tanımında da anlaşılacağı üzere cari hesap sözleşmesi, sadece tacirler arasında değil tacir olmayan kişiler arasında da imzalanabilir. Tacir olmayan kimseler arasında yapılan bu cari hesap sözleşmeleri de ticari iş sayılırlar.

•Cari hesap sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması gerekmektedir. Cari hesap sözleşmesi hem belirsiz süreli hem de belirli süreli şekilde yapılabilir

•Taraflar, aralarındaki her türlü ilişkiden doğan alacağın cari hesaba geçirilmesi yönünde anlaşabilirler. Ancak kural olarak, taraflar arasındaki muaccel alacaklar cari hesaba geçirilir. Nitekim taraflar, sözleşme yapılmadan önce doğmuş bir alacağın cari hesaba geçirilmesini de kabul edebilirler. Cari Hesap Sözleşmesinin konusu para alacakları olduğu gibi takasa uygun diğer alacaklar da olabilir. Şarta bağlı alacakların da cari hesaba geçirilmesi mümkündür. Fakat, hesabın kapatılması aşamasında şartın gerçekleşmiş olması gereklidir. Eğer hesap kapatılırken şart gerçekleşmemişse, şarta bağlı alacak hesaptan çıkartılır. Tahsil kabiliyeti bulunana kambiyo senetlerinin de hesaba geçirilmesi mümkündür. Ancak kambiyo senedinin bedeli tahsil edilemezse hesaptan kaydı silinir(TTK 90-91). Fakat “Takas edilemeyen alacaklarla, belirli bir amaca harcanmak veya ayrıca emre hazır tutulmak üzere teslim olunan para ve mallardan doğan alacaklar cari hesaba geçirilemez”(TTK 93).

•Bakiye belirlenmesi şekline gelecek olursak; Sözleşme veya ticari teamül uyarınca, belirli hesap devreleri sonunda devre hesabı kapatılır ve alacak ile borç kalemleri arasındaki fark belirlenir. 

•Hesap devresi hakkında sözleşme veya ticari teamül yoksa, her takvim yılının son günü taraflarca hesabın kapatılması günü olarak kabul edilmiş sayılır. Saptanan artan tutarı gösteren cetveli alan taraf, aldığı tarihten itibaren bir ay içinde, noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza içeren bir yazıyla itirazda bulunmamışsa, bakiyeyi kabul etmiş sayılır. 

•8 inci maddedeki şartların varlığı hâlinde, alacak ile borç kalemlerinin birbirinden çıkarılması sonucunda bulunan bakiyeye, belirlenip hesaba kaydedildiği tarihten itibaren faiz işler; bileşik faize yol açabilecek uygulama yapılamaz, bu hükme aykırı sözleşme öngörülemez (TTK 95).

•Cari hesap sözleşmesinin sona ermesi; Kararlaştırılan sürenin sona ermesi, bir süre kararlaştırılmadığı takdirde taraflardan birinin fesih ihbarında bulunması, taraflardan birinin iflas etmesi, hâllerinde sona erer.(TTK 98)

•Sözleşme süreli olup da taraflardan biri bu süre içinde ölür veya kısıtlanırsa her iki taraf ve kanuni temsilcileriyle halefleri on gün önceden haber vermek şartıyla cari hesap sözleşmesini feshedebilir. Ancak, artan tutarın ödenmesi, hesabın 94 üncü maddeye göre kapatılması gereken tarihte istenebilir(TTK 99).

•Cari hesapta zamanaşımı süresi; Cari hesabın tasfiyesine, kabul edilen veya mahkeme kararıyla saptanan artan tutara ya da faiz alacaklarına, hesap hata ve yanılmalarına, cari hesabın dışında tutulması gereken veya haksız olarak cari hesaba geçirilmiş olan kalemlere veya tekrarlanan kayıtlara ilişkin bulunan davalar, cari hesap sözleşmesinin sona ermesinden itibaren beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrarlar(TTK 101).

Ticari hayatın önemli konularından biri olan cari hesap sözleşmesi hazırlık evreleri ve neticeleri açısından uzman bir hukukçudan yardım alınarak yapılmalıdır, uyuşmazlık söz konusu olunca bu alanda uzman bir avukata başvurulmalıdır.

Yeşim Ezgi TÜRKMEN