89 İHBARNAMESİ(Borçlunun Üçüncü kişilerde Bulunan Mal ve Alacak Haklarının Haczi)

•Borçlu mal beyanında bulunurken her zaman kendi elindeki mallarını değil bazen de üçüncü kişilerde bulunan mal ve alacak haklarını da icra dairesine bildirebilir. Bu durumda icra dairesi takip konusu borca mahsuben mülkiyeti borçluya ait olan bu mal ve hakları haczedilerek tutanağa geçirir ve borçluya bu hususu bildirir.

•Uygulamada çoğu zaman borçlu, icra dairesinde üçüncü kişilerde bulunan mal ve alacak haklarını beyan etmez. Bu durumda ise alacaklının talebi ile üçüncü kişilerde bulunan ve mülkiyeti borçluya ait olan mallar haczedilebilir.

Birinci Haciz İhbarnamesi( İİK 89/1)

Alacaklının talebi ile borçlunun mal beyanında bildirmediği bir mal ya da alacağın haczi için icra dairesi tarafından üçüncü kişiye bir haciz ihbarnamesi gönderilir ki bu ihbarnameye haciz ihbarnamesi denir. İhbarnamede üçüncü kişiye takip borçlusunun kendisinden olan alacağının haczedildiği, bundan sonra söz konusu mal ya da alacak hakkının borçluya değil icra dairesine ödenmesi gerektiği ve son olarak 7 gün içerisinde ihbarnameye itiraz edebileceği ihtarı yapılır. Üçüncü kişi kendisine gönderilen ihbarnameye meslek sırrı veya banka sırrı gibi sebeplerle cevap vermekten kaçınamaz. 

Birinci haciz ihbarnamesini alan 3. Kişi;

•Takip borçlusuna borçlu olduğu miktarı açıkça icra dairesine bildirebilir veya borcu 7 gün içinde ödeyebilir. Bu durumda da artık 3. Kişiye yeni bir ihbarname gönderilmez.

•İhbarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edebilir. Bu itirazdan sonra 3. Kişiye bir daha ihbarname gönderilmez.

•Tepkisiz kalabilir yani 7 gün içinde ödeme yapmayabilir veya ihbarnameye itiraz etmeyebilir. Bu durumda 3. Kişinin, birinci haciz ihbarnamesine konu alacak miktarını ya da teslimi istenen malı takip borçlusuna borçlu olduğu kabul edilir. Ve icra dairesi 3. Kişiye ikinci haciz ihbarnamesi gönderir.

İkinci Haciz İhbarnamesi( İİK 89/2)

 Birinci haciz ihbarnamesine tepkisiz kalan üçüncü kişinin mal yedinde , para ise zimmetinde sayılır. Bu husus ikinci haciz ihbarnamesi ile 3. Kişiye tebliğ edilir. 

İkinci haciz ihbarnamesi alan 3. Kişi;

•Takip borçlusuna borçlu olduğu miktarı açıkça icra dairesine bildirebilir veya borçlu 7 gün içinde ödeyebilir. Bu durumda da artık 3. Kişiye yeni bir ihbarname gönderilmesi gerekmez.

•İhbarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir. Bu itirazdan sonra 3. Kişiye bir daha ihbarname gönderilmez.

•Tepkisiz kalabilir yani 7 gün içerisinde ödeme yapmayabilir veya ihbarnameye itiraz etmeyebilir.

Bu durumda 3. Kişinin, ikinci haciz ihbarnamesine konu alacak miktarını ya da teslimi istenen malı takip borçlusuna borçlu olduğu kabul edilir. Ve icra dairesi üçüncü kişiye üçüncü haciz ihbarnamesi gönderir.

NOT: 3. Kişinin ihbarnameye itiraz etmesi durumunda alacaklı bunun aksini ispat etmek için takibin yapıldığı yer icra mahkemesinde dava açabilir. Birinci ya da ikinci haciz ihbarnamesine haksız yere itiraz edildiğini düşünen alacaklı, İİK’nun 338. Maddesine göre 3. Kişinin cezalandırılmasını ve ayrıca tazminata mahkum edilmesini talep edebilir.

 Üçüncü Haciz İhbarnamesi/Bildirim(İİK 89/3)

 İkinci haciz ihbarnamesine de tepkisiz kalan 3. Kişinin istenen mal yedinde, para ise zimmetinde sayılır. Bu husus 3.haciz ihbarnamesi ile 3. kişiye tebliğ edilir. 3. haciz ihbarnamesini alan kişi;

•Bildirim üzerine tebliğden itibaren 15 gün içinde parayı icra dairesi hesabına ödeyebilir. Ya da söz konusu malı teslim edebilir. Bu durumda bir daha ihbarname gönderilmez.

•Tebliğden itibaren 15 gün içinde menfi tespit davası açabilir ve bu davayı açtığına dair bir belgeyi 20 gün içerisinde icra dairesine teslim edebilir. Bu durumda 3. Kişi hakkında yürütülen işlemler, menfi tespit davası hakkında kesin hüküm verilinceye kadar durur. BU SÜRE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜREDİR.

•3. Haciz ihbarnamesine de tepkisiz kalması durumunda 3. Kişinin ihbarnameye bağlı alacak kadar mal ve alacak hakları haczedilir.

NOT: 3. KİŞİNİN 3. İHBARNAMEYE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR.

89 ihbarnamesi olarak bilinen ve borçlunun 3. kişilerde bulunan hak ve alacakları üzerinde haciz yapılması imkanı sağlayan uygulamada, 3. kişilerin bir mağduriyet yaşamadan süreci takip edebilmesi için icra hukuku alanında uzman bir hukukçuya başvurulmasında fayda olacaktır.